Otizme adanmış bir hayat

Otizm ile ilgili özel çalışmalar yaptıklarını ve bu çalışmalarla farklılık yarattıklarını belirten Özel Duyusal Etki Terapi, Eğitim ve Konuşma Merkezi Yöneticisi Özel Eğitim Uzmanı Mehmet Sıddık Yıldız, merkezde uyguladıkları özel programlar hakkında bilgi verdi.

Gelişim farklılıkları gösteren çocukların sayısında ciddi bir artış olduğunu, merkez olarak gelişim geriliği yaşayan çocukların yanı sıra normal gelişim gösteren çocuklara da hizmet verdiklerini söyleyen Mehmet Sıddık Yıldız, “Otizm, yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan ve ömür boyu süren; Dil bilişsel, davranışsal ve sosyal becerilerde önemli yetersizliklere neden olan nöro gelişimsel bir bozukluktur. Fakat otizmi anlamak için bu tanım yetmez. Her otizmli çocuğun farklı olumlu/olumsuz durumları söz konusudur” ifadelerini kullandı.

MESLEĞİME AŞIK OLMAMDA ÜÇ DÖNÜM NOKTASI VAR

Otizme özel bir ilgisi olduğunu dile getiren Mehmet Sıddık Yıldız, bu ilgisinin sebeplerini anlattı: “Üç dönüm noktası var hayatımda. Öğrencilik yıllarıma uzanan bir hikaye bu... Stajımın ilk gününde otizmli bir bireyden yüzüme çok sert bir yumruk almıştım. Bu olay, henüz stajımın ilk günü olması nedeniyle özel eğitim alanında çalışmayı yeniden gözden geçirmeme neden olmuştu. Ya hemen bırakıp gidecektim ya da bu yola baş koyacaktım. İkincisini seçtim. Bana yumruk atan çocukla bir yıl boyunca özel olarak ilgilendim ve ciddi gelişmeler sağladık. Bu durum mesleğe aşık olmama neden olmuştu.

İkinci hikayem, çalışmaya başladıktan sonra hayatıma giren 5 otizmli çocukla alakalıydı. 2004 yılında çalıştığım bu çocuklarda gelişim olmasına rağmen otizm semptomlarında bir azalma olmuyordu. Kavram öğretimi, beceri öğretimi, dil gelişimi ve hatta akademik becerilerin öğretiminde ciddi ilerlemeler olmasına rağmen kendini uyarıcı hareketleri artmakta, takıntılı davranışlar edinmekte ve birçok davranışları kalıplaşmaktaydı. Bu durum alternatif yöntemleri öğrenmem ve geliştirmemi zorunlu kılmaktaydı.

Üçüncü hikayem ise gördüğüm bir pankartla başladı. 2006 yılında henüz yeni olan otizm farkındalık günü etkinliklerinde, bir annenin elinde, “Beni değiştirmeye çalışmayın, beni anlamaya çalışın” yazılı bir pankart vardı. O pankartı gördükten sonra kendimi ve toplumu sorguladım, “Eğer otizmli bir çocuğu değiştirmeyeceksem onun hayatında olmamı gerektirecek hiçbir gerekçem de olmamalı” dedim. Böylece “Mutlak Değişim Programını” geliştirdim.”

MUTLAK DEĞİŞİM PROGRAMI

Mehmet Sıddık Yıldız, ‘Mutlak Değişim Programı’ hakkında şu bilgiyi verdi: “Aslında tek başına bir program değil bu. Daha çok amaç diyebiliriz. Bir felsefe olarak da ele alabilirsiniz. Bir otizmli birey ile karşılaşırsak mutlaka değiştirmeliyiz. Biz, değiştiremeyeceğimiz bir otizmli çocuk ile çalışmamayı tercih ediyoruz. Programın içeriği tamamen kendi oluşturduğum bir yaklaşım biçimi ancak aynı zamanda günümüzde adı geçen yöntem ve teknikleri de içinde barındırmakta. 2006-2008 yılları arasında duyu bütünleme uygulamaya başladığımda tepki almıştım. Çünkü özel eğitim literatüründe bunun yeri yoktu. Ya da etkileşim ve iletişim içerikli yaklaşımları geliştirdiğimde Türkçe Floortime yoktu. Daha sonra benzer yönlerimizin olduğunu gördüm ve Floortime modelini de programa entegre ettim. Özetlersek programın içinde tüm yaklaşımlara yer veririm ama kendi yöntemimle müdahale ederim. Şu an Floortime, ABA, Eteçom, Teach, Hennan, Montessori, Holding, Tomatis ve NöroPlay yöntemlerinin kapsayan bir programımız var.”

OTİZM SANATÇISI

Otizm ile ilgili özel çalışmalar yaptıklarını ve bu çalışmalarla farklılık yarattıklarını belirten Mehmet Sıddık Yıldız, “Bunun da bir sanatı var. Farz edin her türlü birinci kalite boyalar, fırçalar ve tuvaller size verildi. Bir ressam gibi resim çizebilir misiniz? Ya da birinin beyin MR’ı çekildi. Tanıyı ancak işin en yetkili merci olan nörolog koyabilir. Veya bir tarif düşünün, formülü vardır. Aynı formülü uygulasanız dahi aynı lezzeti elde edemezsiniz. Dolayısıyla elinizde ne kadar yöntem- malzeme olursa olsun nasıl kullanacağınızı, ne kadar kullanmanız gerektiğini bilmezseniz en iyi sonucu elde edemezsiniz. Bu konuyu şu şekilde özetleyerek bitirmek istiyorum. Bir işi eliniz ile yaparsanız çırak, eliniz ve aklınızla yaparsanız usta, eliniz aklınız ve yüreğinizle yaparsanız sanatçı olursanız. Otizm sanatçısı olmak için eliniz, mantığınız ve yüreğinizle hareket etmelisiniz” diye konuştu.

OTİZM İYİLEŞTİRİLEBİLİR

Mehmet Sıddık Yıldız, “Otizmin tanımında “Ömür boyu süren“ ibaresi var. Buradan yola çıkarak sizin otizmli bir bireyin hayatındaki rolünüz nedir?” sorumuzu ise şöyle yanıtlıyor: “Son söyleyeceğimi hemen söyleyeyim, önlemek. Otizm üç yaşından sonra tanımlanır. Benim birinci görevim üç yaşına gelmeden tüm semptomları ortadan kaldırmak. Otizm bir süreç ile oluşur ve ilerler, devamında ağırlaşır. Eğer çok erken fark ederseniz –ki erken dediğimiz yaş 12-24 ay aralığıdır- bir çocuğun otizmli olmasını engelleyebilirsiniz. Otizm birçok semptomdan oluşur. Yani bu semptomları gösteren bireylere “Otizmli” denilir. Benim ve ekibimin işi bu semptomları tek tek ortadan kaldırmaktır. Semptomlar ortadan kaldırıldığında otizm de ortadan kaldırılmış olur. 36 aydan sonra işimiz daha da zorlaşır ama imkansız da değildir. 48 aydan sonra bile müdahale ettiğimiz birçok otizmli bireyin semptomları azaltılmış ya da tamamen ortadan kaldırılmıştır.”

OTİZME ADANMIŞ BİR HAYAT

Hayatını otizmli çocuklara adadığını ve otizm konusundaki tüm gelişmeleri yakından takip ettiğini belirten Mehmet Sıddık Yıldız, “Bu alandaki özel eğitim yöntemlerini bir kenara bırakarak, ‘bir çocuğun hayatından otizmi nasıl ortadan kaldırabilirim’ diye yola çıktım. Bunu başarmalıydım, aksi durumda kimseden bir farkım olmayacaktı, bu alanda bir farkındalık oluşturamayacaktım. Yeni akım başlatmam tabii ki fark yarattı. Bir çocuğun dahi otizmden kurtulmasında katkım olursa gereken her şeyi yapar, mücadele ederim. Hiçbir gerekçe beni bu yoldan döndüremez” diye konuştu.

ÜÇ BİRİMİMİZİN ORTAK ÖZELLİĞİ MUTLAK DEĞİŞİMDİR

Duyusal Etki Konuşma, Eğitim ve Terapi Merkezinin ‘Gaziantep Otizm’ oluşumunun bir birimi olduğunu anlatan Mehmet Sıddık Yıldız, bu birim hakkında bilgi verdi: “ ‘Gaziantep Otizm’ üç birimden oluşur. 2013 yılında kurulan RR Gaziantep Otizm Erken Tanı ve Müdahale Merkezi; 0-36 ay yaş aralığı dışında öğrenci kabul etmez ve sadece otizmli çocukları kabul eder. 2016 yılında açtığım Duyusal Etki 0-48 ay aralığındaki bireylere hizmet vermektedir. Duyusal Etki merkezi aynı zamanda otizmli olmayan ama gelişimsel risk taşıyan bireylere de hizmet vermektedir. Üçüncü birimimiz ise Aamir Khan Academy’dir. 2019’da açtığımız bu birim ise normal gelişim gösteren ama sosyal uyum ve davranışsal problem gösteren 36-72 ay aralığındaki çocuklara yönelik hizmet verir. Bu birime kabul edilen çocukların herhangi bir tanısı yoktur ve bir tanı kapsamında değerlendirilmezler. Farklılıkları olumlu yönden değiştirerek toplumsal yaşamları kolaylaştırılmaktayız. Üç birimimizin ortak özelliği mutlak değişimdir ve duyusal-etkileşimsel temellidir. Hareket, oyun, etkileşim, duyu bütünleme ve spor tabanlıdır.”

ERKEN TANI HAYAT KURTARIR

Ailelere de önerilerde bulunan Mehmet Sıddık Yıldız, “Birinci önerim otizmli bireye sahip olmayan ya da çocuk düşünen anneleredir. Otizm, sosyal etkileşim bozukluğu, uyaran eksikliği gibi farklılaşmalar son yıllarda büyük oranda artış göstermektedir. Çocuklarınızı koruyun ve önleyici tedbirlerinizi alın. Ekrandan uzak tutun ve bolca sosyal etkileşim sağlayın. Onlarla beraber oyun oynayın. 2017 yılından itibaren doğan çocuklar farklıdır. Tanıları olmadığı halde farklı alanlarda problemler yaşamaktadırlar. Dolayısıyla en ufak bir farklılık görürseniz geç kalmadan uzman görüşü alın.

İkinci önerim ise otizmli bireye sahip olan ailelere yöneliktir. Benim ve kurumlarımın tüm otizmli bireylere hizmet verme olanağı maalesef yok ve kapasitemiz tüm birimlerde yüzde 60’tır. Dolayısıyla sorumluluk anne ve babalarda. Nereden hizmet alıyorsanız alın ancak değişim ve gelişim sağlamayan kurumlardan uzak durun. Araştırın ve takip edin. Çocuğunuzu iyi tanıyın. İhtiyaçlarını ve özelliklerini herkesten çok siz bilin. Son önerim ve ricam çocuk hastalıkları, nöroloji ve psikiyatri uzmanlarınadır. Çocukları bize ne kadar erken yönlendirirlerse onları kurtarma şansımız da o kadar yükselir. Erken tanı hayat kurtarır” ifadelerini kullandı.

Mehmet Sıddık Yıldız kimdir?

Özel eğitim uzmanıyım. 2002 yılında Anadolu Üniversitesi Özel Eğitim Bölümünden mezun oldum. Aynı yıl Gaziantep’te çalışmaya başladım. Evli ve dört çocuk babasıyım. İlgi alanım otizm.

Sosyal Medyada Paylaş

GÜLŞAH SERT